Anonim şirketlerde hisse senedi bastırma zorunluluğu, hem hissedarlar hem de şirket yöneticileri açısından önemli bir konudur. Türk Ticaret Kanunu (TTK) kapsamında düzenlenen bu zorunluluk, anonim şirketlerin hukuki statüsü, pay sahiplerinin hakları ve sermaye piyasasının güvenliği açısından büyük bir rol oynar.
Peki, anonim şirketlerde hisse senedi bastırma gerçekten zorunlu mudur? Hangi durumlarda bu zorunluluk geçerli olur ve hangi istisnalar söz konusudur? Bu makalede, anonim şirket yöneticilerinin merak ettiği tüm detayları ele alarak konuyu farklı bir bakış açısıyla inceliyoruz.
Anonim Şirketlerde Hisse Senedi Bastırma Zorunluluğu Nedir?
Türk Ticaret Kanunu’na göre, anonim şirketlerde pay sahiplerinin haklarını kanıtlayan belgeler arasında hisse senetleri yer alır. Ancak, hisse senedi bastırma zorunluluğu her anonim şirket için geçerli değildir. Bu durum, pay senetlerinin türüne göre değişiklik göstermektedir:
Nama Yazılı Hisse Senetleri: Nama yazılı paylar için hisse senedi bastırma zorunluluğu azınlık hissedarların talebiyle oluşur. Eğer azınlık hissedarların böyle bir talebi yoksa nama yazıyı hisse senetlerinde zorunluluk bulunmamaktadır. Fakat şirketler zorunda olduklarından değil hisse senedi bastırdıklarında vergisel avantajlardan faydalandıkları için bastırmaktadırlar.
Hamiline Yazılı Hisse Senetleri: 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 486. maddesi uyarınca, hamiline yazılı paylar için hisse senedi bastırılması zorunludur. 2021 yılında yapılan değişikliklerle birlikte, hamiline yazılı hisse senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu’na (MKK) bildirilmesi de zorunlu hale getirilmiştir.
Hisse Senedi Bastırmanın Avantajları
Anonim şirketlerde hisse senedi bastırmak, sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda şirketlere çeşitli avantajlar da sağlar:
Pay Sahipliğinin Kanıtlanması: Hisse senedi, sahibinin şirketteki ortaklık hakkını gösterir ve resmi bir belgedir.
Devir Kolaylığı: Hisse senedi basılmış paylar, devredilirken daha az prosedüre tabidir.
Vergisel Avantajlar: Hisse senedi bastırıp 2 tam yıl elinde tuttuktan sonra devrettiğinde değer artış kazancı ödemez.
Hisse Senedi Bastırma Süreci
Anonim şirketler, hisse senedi bastırmak için şu adımları takip etmelidir:
Yönetim Kurulu Kararı: Şirket yönetim kurulu, hisse senedi bastırılması için karar almalıdır.
Basım İşlemleri: Hisse senetleri, şirketin unvanı, sermaye miktarı ve şirket sermayesi gibi bilgileri içerecek şekilde basılmalıdır.
Noter Onayı: Hamiline yazılı paylarda hisse senetleri, noter tarafından tasdik edilmelidir.
MKK Bildirimi: Hamiline yazılı hisse senetleri için MKK’ya bildirim yapılmalıdır.
Örnek Senaryo: Hisse Senedi Bastırmayan Şirketin Karşılaştığı Sorunlar
Bir anonim şirketin, hamiline yazılı hisse senedi bastırmadığını varsayalım. Pay sahiplerinden biri, hisselerini devretmek istediğinde devir için notere gitmesi gerekecektir. Bu durum hem zaman hemde noter masrafı sebebiyle hissedarın gereksiz iş yükü oluşmasına sebebiyet verecektir.
Fakat en önemli sorun hisse senedi bastırmadığından değer artış kazancından dolayı ciddi bir vergi yüküyle karşılaşacaktır. Örnek vermek gerekirse 50 bin sermayeli şirketinizi bir milyona sattığınızda 950 bin kar etmiş olacağınızdan bundan doğan değer artış kazancının vergisini ödemeniz gerekecektir. Hisse senedi bastıran şirketler hisse senedi bastırdıktan 2 yıl sonra paylarını devrederlerse değer artış kazancından muaf olacaklardır.
Sonuç
Anonim şirketlerde hisse senedi bastırma zorunluluğu, pay senetlerinin türüne göre değişiklik gösteren önemli bir konudur. Hamiline yazılı paylar için yasal bir zorunluluk olan bu süreç, şirketler için avantajlar barındırmaktadır. Hisse senedi bastırmayan şirketler, hukuki yaptırımlarla karşı karşıya kalabileceği gibi, pay sahipleri açısından da hak kayıplarına neden olur. Bu nedenle, anonim şirket yöneticilerinin hisse senedi bastırma sürecini dikkatle takip etmeleri ve gerekli yasal yükümlülüklere uymaları büyük önem taşımaktadır.
İletişim Bilgilerimiz.
Kurumsal Tel: 0212 565 10 66 pbx
makro@makrotanitim.com
